Η Κοίμηση της Θεοτόκου (15 Αυγούστου) είναι μία από τις σημαντικότερες γιορτές της Ορθόδοξης Εκκλησίας και εορτάζεται με λαμπρότητα σε ολόκληρη την Ελλάδα. Το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και σας προτείνει το ντοκιμαντέρ αφιέρωμα στους ιερούς χώρους λατρείας της Παναγίας στα κυκλαδίτικα νησιά:
ΠΑΝΑΓΙΑ ΠΕΛΑΓΙΝΗ, ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΤΙΣ ΚΥΚΛΑΔΕΣ
(video)
Πρόκειται για το δεύτερο μέρος του ντοκιμαντέρ, το οποίο είναι αφιερωμένο στους ιερούς λατρευτικούς χώρους της Παναγίας στα κυκλαδίτικα νησιά και παρουσιάζει μνημεία βυζαντινής τέχνης από τον 4ο ως τον 19ο αιώνα.
Το οδοιπορικό ξεκινά από τη Σίφνο με τις 365 εκκλησίες. Πρώτος σταθμός η Παναγιά της Χρυσοπηγής, που βρίσκεται στον όρμο του Φάρου, στο μικρό ακρωτήρι Πέταλος. Ακολουθούν περιηγήσεις στο μοναστήρι της Παναγιάς του Βουνού, στον Ιερό Ναό της Παναγιάς της Ουρανοφόρας, αλλά και στο Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο ιστορικό χωριό Κάστρο. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι το μοναστήρι της Παναγιάς της Χοζοβιώτισσας, με τις βυζαντινές εικόνες, το οποίο είναι χτισμένο στους απόκρημνους βράχους της Αμοργού. Στο κέντρο της Παροικιάς στην Πάρο, δεσπόζει ο Καθεδρικός Ναός της Παναγιάς της Εκατονταπυλιανής. Πρόκειται για την ωραιότερη πρωτοχριστιανική εκκλησία στον ελλαδικό χώρο και εξαίρετο δείγμα παλαιοχριστιανικού μνημείου του 4ου αιώνα. Τελευταίος σταθμός του οδοιπορικού η μητρόπολη των Κυκλάδων, η Νάξος. Μέσα στο λιμάνι, ανάμεσα στα πλοία και στα κατάρτια, ξεχωρίζει το εκκλησάκι της Παναγιάς της Μυρτιδιώτισσας, ενώ ψηλά στη χώρα, στο Κάστρο, ο Ιερός Ναός Παναγίας Παντάνασσας. Στο γραφικό χωριό Απείρανθος συναντάμε τη μητροπολιτική εκκλησία του 18ου αιώνα Παναγιά η Απεραθίτισσα. Στο Χαλκί τον Ιερό Ναό της Παναγιάς Πρωτόθρονης, που αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά βυζαντινά μνημεία του νησιού, όπως και την Παναγιά τη Δροσιανή, εξαίρετο παλαιοχριστιανικό μνημείο του 5ου – 7ου αιώνα. Το οδοιπορικό ολοκληρώνεται με την παρουσίαση του Ιερού Ναού της Παναγιάς Φιλωτίτισσας, στο χωριό Φιλώτι, που είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Με τη συνοδεία της αφήγησης του Δημήτρη Κοντογιάννη, ο θεατής γνωρίζει τους χώρους των θρησκευτικών κτισμάτων και ενημερώνεται σχετικά με την αρχιτεκτονικό τους τύπο, την ιστορία τους, την τεχνοτροπία των αγιογραφιών ή των ιερών εικόνων που φυλάσσουν. Οι μαρτυρίες ιερέων, κατοίκων και ειδικών, όπως του Απειραθίτη καθηγητή Ιστορίας Βασίλη Σφυρόερα για την εκκλησία της Απεραθίτισσας της Νάξου, συνεισφέρουν στον εμπλουτισμό των πληροφοριών. Παρουσιάζονται, επίσης, στιγμιότυπα από τις γιορτές και τα πανηγύρια του Δεκαπενταύγουστου, με ξεχωριστή αναφορά στο έθιμο του επιταφίου της Παναγίας στο χωριό Φιλώτι της Νάξου. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής ακούγονται ύμνοι της Παναγίας από τη βυζαντινή χορωδία του Λυκούργου Αγγελόπουλου.
Σκηνοθεσία: Πάνος Αγγελόπουλος
Αφήγηση: Δημήτρης Κοντογιάννης
Έρευνα-Κείμενα: Ροζάννα Λαδά
Έτος παραγωγής: 2000
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr