Ξημερώματα 5ης Μαρτίου 1991 έφυγε από τη ζωή ο ποιητής Δημήτρης Χριστοδούλου (γεν. 1924). Μεγάλη ήταν η προσφορά του ως στιχουργού, καθώς έγραψε μερικά από τα σημαντικότερα τραγούδια του ελληνικού πενταγράμμου. Ένα μεγάλο μέρος των στίχων του Δημήτρη Χριστοδούλου μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη, τον οποίο γνώρισε το καλοκαίρι του 1960. Το 1962 ο Δημήτρης Χριστοδούλου γνωρίστηκε με τον Γιώργο Ζαμπέτα και η συνεργασία τους έδωσε τραγούδια που έγιναν μεγάλες επιτυχίες: «Χάθηκες» (Δεν έχει δρόμο να διαβώ), «Πόρτα κλειστή τα χείλη σου», «Ξημερώματα», «Τι να φταίει» κ.ά. Τραγούδια του μελοποίησαν επίσης σημαντικοί συνθέτες όπως οι Σταύρος Ξαρχάκος, Μάνος Λοΐζος, Χρήστος Λεοντής, Λίνος Κόκκοτος, Μίμης Πλέσσας.
Το Αρχείο της ΕΡΤ, τιμώντας τη μνήμη του, ψηφιοποίησε και παρουσιάζει το σπάνιο ντοκουμέντο του 1982:
ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
(video)
Νέο
Σε συνέντευξή του, στη μουσική εκπομπή “Αφιερώματα”, ο Δημήτρης Χριστοδούλου μιλάει για τη δημιουργία του έντεχνου λαϊκού τραγουδιού της δεκαετίας του ’60 και των αρχών της δεκαετίας του ’70, ως εκπλήρωση της ανάγκης να εκφραστούν οι αγώνες και τα πάθη του ελληνικού λαού. Αναζητώντας τις μουσικές του ρίζες, ανατρέχει στο δημοτικό και το ρεμπέτικο τραγούδι. Καταθέτει την άποψή του για το ρόλο του έντεχνου λαϊκού τραγουδιού στην εικοσάχρονη μετέπειτα πορεία του, και τις αξίες που εξέφρασε, συνδεδεμένες με τη μοίρα του ελληνικού λαού.
Αναφέρεται ιδιαίτερα στη συμβολή του Μίκη Θεοδωράκη με τον οποίο συνεργάστηκε, σχολιάζοντας τη σημασία της διάδοσης της ποίησης στο λαό, μέσα από την πλατιά απήχηση του λαϊκού τραγουδιού. Κομβικό σημείο υπήρξε η κυκλοφορία του δίσκου «Επιτάφιος» του Γιάννη Ρίτσου. Σχολιάζει, επίσης, το μουσικό έργο του Μ. Χατζιδάκι, αναπόσπαστο επίσης κομμάτι του κινήματος της δεκαετίας του ’60 που οδήγησε στην αναμόρφωση του ελληνικού τραγουδιού.
Ο φακός της κάμερας ακολουθεί τον Δημήτρη Χριστοδούλου στη συνοικία του Μεταξουργείου, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, και ο ίδιος ανασύρει μνήμες από τα νεανικά του χρόνια και μιλάει για την επίδραση της γειτονιάς αυτής στην ποίησή του, κάνοντας λόγο για τα τραγούδια «Μεταξουργείο» και «Χάθηκες» σε μουσική Γ. Ζαμπέτα.
Στην εκπομπή μιλούν για τον Δημήτρη Χριστοδούλου και τη συνεργασία τους μαζί του ο Γιώργος Ζαμπέτας, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Λίνος Κόκοτος και ο Μίμης Πλέσσας. Τραγούδια του μελοποιημένα από τους παραπάνω δημιουργούς ερμηνεύουν στην εκπομπή ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, η Βίκυ Μοσχολιού, ο Αντώνης Καλογιάννης με τον Ζωρζ Μουστακί και η Ντόρα Γιαννακοπούλου. Ακούγονται τραγούδια-ορόσημα στην ιστορία της νεοελληνικής μουσικής: «Καημός», «Γωνιά-γωνιά», «Βράχο-βράχο», «Εκείνος που χάθηκε», «Παράπονο», «Φεύγω μακριά πατρίδα μου», σε μουσική Μ. Θεοδωράκη, «Κοντά στα Ξημερώματα», «Ποιός έχει κάνει τα βουνά» σε μουσική Γ. Ζαμπέτα, «Γεννήθηκα σε μια στιγμή», σε μουσική Λίνου Κόκοτου, «Μια Καλημέρα», σε μουσική Μ. Λοϊζου, «Το ποτάμι», σε μουσική Μ. Πλέσσα, «Είναι αργά», σε μουσική Ζώρζ Μουστακί.
Η εκπομπή προβλήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 1982.
Σκηνοθεσία: Γιάννης Διαμαντόπουλος
Δείτε περισσότερα στο https://archive.ert.gr